Zyprexasjeik sálgreinandans (The Trúmann show)
Í Morgunblað sunnudagsins skrifar geðlæknirinn og hópsálgreinandinn (góð blanda) Einar Guðmundsson kjánahrollsgrein um trú og trúleysi undir fullyrðingunni ,,Trúleysi er ekki hlutleysi" sem ein og sér er nóg til þess að ekki er hægt að taka restina alvarlega en lætur mann um leið hugsa með bros á vör ,,nei,nei,nei - þetta verð ég að lesa". Að sjálfsögðu getur falist hlutleysi í trúleysi ólíkt trú, þetta ætti höfundur að vita ef tekið er mark á því hversu annt honum virðist vera um börn (sem einmitt eru trúlaus þar til ítroðslan hefst, en geta ef þau eru heppin verið hlutlaust trúlaus eins og náttúrulegt ástand þeirra er það sem eftir er - að sama skapi og barn getur verið hlutlaust í pólitík ef að það ákveður að taka aldrei afstöðu).
Greinin byrjar svo sem ekki illa, eins og oft vill verða hjá mönnum sem hafa einhverja menntun á bak við sig en svo er stutt í Hr.Velvakanda.
Í fyrsta lagi fellur Einar í þá gryfju að setja á sama stall trúlausa með sín vísindi og hins vegar þá sem trúa með sitt... (mig langar að segja kjaftæði); í beinu framhaldi segir hann að trúmenn treysti blint á sína trúarleiðtoga (sem er ekki alrétt, því að þau trúa blint á sína trú) en bætir svo við að hinir trúlausu trúi blint á svör vísindamanna sem er alrangt og gerir meðal annars lítið úr honum sjálfum sem vísindamanni með gagnrýna hugsun (nema að Einar sé einn af þeim starfsleiðu geðlæknum sem skrifa uppá hvað sem er án hugsunar).
Í öðru lagi dettur Einar úr Velvakanda gírnum og ofan í grunnskólagírinn þegar hann ber saman alla þá sem murkað hafa lífið úr öðrum í nafni trúartúlkunar sinnar (sem ekki er hægt að neita) við illmennin Stalín, Maó og Hitler (sem reyndar er mjög vafasamt að segja að hafi verið trúlaus) en munurinn er auðvitað sá að þessi illmenni þrátt fyrir trúleysi sitt murkuðu ekki lífið úr fólki vegna trúleysis síns heldur vegna hugmyndafræði nasismans og kommunismans, að halda því fram að það hafi verið gert í nafni trúleysis er eins og að segja að þeir hafi gert það í nafni þess að þeir voru dökkhærðir (vegna þess að þeir voru það allir).
Í þriðja lagi kemur Einar að ,,blessuðu" börnunum okkar. Reyndar hefst sú uppbygging á því að börnin eigi að læra um alla trú og kunna mun á hefðbundnum og öfgastefnum trúarbragðana, því þekking sé eina vopnið gegn fordómum (sem ég er alveg sammála) en þá byrjar þvælan, sem í besta falli er á stigi hundsins og endar með svakalegum hvelli. Hann vill að börnunum verði kenndar bænir allra trúarbragðanna svo að þau geti fordómalaust tekið þátt í siðum annarra þjóða ef þau kæra sig um og hvaða kenningar börnin svo loks tileinka sér er að lokum barnanna að ákveða en ekki foreldra (sem ég er reyndar sammála í grunninn) sem í rauninni gæti ekki verið meira trúboð. En hvers vegna ekki að kenna þeim bara um trúarbrögð líkt og við kennum börnum um sögu stjórnmála án þess að heilaþvo þau? Hvers vegna ekki að bíða með innrætinguna og bænirnar þangað til að börnin hafa náð þeim þroska að ákveða sig sjálf... sem er ekki snemma á grunnskólaaldrinum? Punch-line-ið kemur svo í lokin þegar að Einar segir að kennsla um Djöfulinn og Helvíti ætti að vera bönnuð innan 18 ára vegna skaðlegra áhrifa á barnasálina.
En hvernig ætlast þá Einar til að kenna börnum um trúarbrögð á borð við kristni þar sem Djöfullinn og Helvíti eru órjúfanlegur þáttur af trúnni? Hvaða kristnu bæn vill Einar kenna? Faðir vorið? Hvernig ætlar hann að útskýra fyrir börnunum setninguna ,,eigi leið þú oss í freistni, heldur frelsa oss frá illu"? Hvað er þetta illa? Hvernig ætlar Einar að komast frá einni lykilsögu Biblíunnar þegar að Jesús er 40 daga í eyðimörkinni og Satan reynir á mátt hans sem er ástæða Páskaföstu kristinna manna? Hvað verður um þá sem ekki trúa á Jesú samkvæmt Biblíunni? Hvað gerist fyrir þá sem eru vondir þegar þeir deyja samkvæmt trúnni? Hvernig á að útskýra það hvers vegna fólk var brennt á báli hér á Íslandi? Hvernig á að útskýra orð Biblíunnar sem eignuð eru Jesú um helvíti? Hvernig á að fylla upp í heimsmynd kristninnar án helvítis og djöfulsins?
Auðvitað er það eina rétta að upplýsa börnin og fræða þau um trúnna, hvað sé líklegast og hvað ekki þegar kemur að spámönnum eins og Jesú og draga ekkert undan þeim áhrifum sem trúarbrögðin hafa haft hér á Íslandi sem og erlendis bæði jákvæðu og öllu hinu neikvæða.
,,Vísindamaðurinn" kórónar svo þessa grein sína með því að tala um holl áhrif bænarinnar og segir meðal annars: ,,Flestir vanda sig þegar þeir biðja bænir og varast að biðja um það sem þeir eru ekki vissum að þeir vilji að rætist, því gvuð gæti tekið upp á því að bænheyra þá og þá er of seint að skipta um skoðun... Flestir eyða of miklum tíma í að skoða hvað þeir vilja raunverulega í lífinu, láta reka af reiðanum og enda margir á rangri hillu. Fyrir þá sem ekki trúa á gvuð, eða eru í vafa, getur bænin gert gagn sem leið til sjálfskoðunar..."
og kjaftæðið heldur áfram um stund.
Í fyrsta lagi þá sýna engar rannsóknir né skynsamleg rök fram á það að bænir virki, hvorki að barnslegar óskir þeirra uppfyllist eða að ástand manneskjunnar batni á nokkurn hátt. Í öðru lagi er sjálfskoðun án trúarbragða og bæna mun betri leið til að ná árangri en með þeim (og þess vegna skil ég ekki að hann sé að blanda bænum í það, plús það að ég hélt að þeir sem sérhæfðu sig í sálgreiningu væru ekki að bera á borð ímyndaðar skammtíma töfralausnir). Framþróun mannsins sýnir það hreinlega að um leið og sá trúaði hættir óskhyggjunni með bænum um betra líf, að þá fyrst fara hlutirnir að gerast. Þannig að Einar snýr þessu gjörsamlega á hvolf - sem er skrítið miðað við það að hann er geðlæknir sem hefur hópsálgreiningu sem sérsvið. Í þriðja lagi er staðreyndin hreinlega sú að í gegnum aldirnar hafa trúaðir (t.d. kristnir menn) einmitt alls ekki varið nokkrum tíma í það að spá í hvað þeir vilja raunverulega í þessu lífinu, heldur því sem þeir trúa samkvæmt trúnni að sé næsta líf ,,sælir eru fátækir, því þeirra er...trúin og eymdin?".
Hvaða Zyprexasjeik gleymdi þessi Geðlæknir/Sálgreinandi/Trúmaður að drekka áður en hann skrifaði þessa grein?
Já, gvuð býr í geðveikinni amma?
Greinin byrjar svo sem ekki illa, eins og oft vill verða hjá mönnum sem hafa einhverja menntun á bak við sig en svo er stutt í Hr.Velvakanda.
Í fyrsta lagi fellur Einar í þá gryfju að setja á sama stall trúlausa með sín vísindi og hins vegar þá sem trúa með sitt... (mig langar að segja kjaftæði); í beinu framhaldi segir hann að trúmenn treysti blint á sína trúarleiðtoga (sem er ekki alrétt, því að þau trúa blint á sína trú) en bætir svo við að hinir trúlausu trúi blint á svör vísindamanna sem er alrangt og gerir meðal annars lítið úr honum sjálfum sem vísindamanni með gagnrýna hugsun (nema að Einar sé einn af þeim starfsleiðu geðlæknum sem skrifa uppá hvað sem er án hugsunar).
Í öðru lagi dettur Einar úr Velvakanda gírnum og ofan í grunnskólagírinn þegar hann ber saman alla þá sem murkað hafa lífið úr öðrum í nafni trúartúlkunar sinnar (sem ekki er hægt að neita) við illmennin Stalín, Maó og Hitler (sem reyndar er mjög vafasamt að segja að hafi verið trúlaus) en munurinn er auðvitað sá að þessi illmenni þrátt fyrir trúleysi sitt murkuðu ekki lífið úr fólki vegna trúleysis síns heldur vegna hugmyndafræði nasismans og kommunismans, að halda því fram að það hafi verið gert í nafni trúleysis er eins og að segja að þeir hafi gert það í nafni þess að þeir voru dökkhærðir (vegna þess að þeir voru það allir).
Í þriðja lagi kemur Einar að ,,blessuðu" börnunum okkar. Reyndar hefst sú uppbygging á því að börnin eigi að læra um alla trú og kunna mun á hefðbundnum og öfgastefnum trúarbragðana, því þekking sé eina vopnið gegn fordómum (sem ég er alveg sammála) en þá byrjar þvælan, sem í besta falli er á stigi hundsins og endar með svakalegum hvelli. Hann vill að börnunum verði kenndar bænir allra trúarbragðanna svo að þau geti fordómalaust tekið þátt í siðum annarra þjóða ef þau kæra sig um og hvaða kenningar börnin svo loks tileinka sér er að lokum barnanna að ákveða en ekki foreldra (sem ég er reyndar sammála í grunninn) sem í rauninni gæti ekki verið meira trúboð. En hvers vegna ekki að kenna þeim bara um trúarbrögð líkt og við kennum börnum um sögu stjórnmála án þess að heilaþvo þau? Hvers vegna ekki að bíða með innrætinguna og bænirnar þangað til að börnin hafa náð þeim þroska að ákveða sig sjálf... sem er ekki snemma á grunnskólaaldrinum? Punch-line-ið kemur svo í lokin þegar að Einar segir að kennsla um Djöfulinn og Helvíti ætti að vera bönnuð innan 18 ára vegna skaðlegra áhrifa á barnasálina.
En hvernig ætlast þá Einar til að kenna börnum um trúarbrögð á borð við kristni þar sem Djöfullinn og Helvíti eru órjúfanlegur þáttur af trúnni? Hvaða kristnu bæn vill Einar kenna? Faðir vorið? Hvernig ætlar hann að útskýra fyrir börnunum setninguna ,,eigi leið þú oss í freistni, heldur frelsa oss frá illu"? Hvað er þetta illa? Hvernig ætlar Einar að komast frá einni lykilsögu Biblíunnar þegar að Jesús er 40 daga í eyðimörkinni og Satan reynir á mátt hans sem er ástæða Páskaföstu kristinna manna? Hvað verður um þá sem ekki trúa á Jesú samkvæmt Biblíunni? Hvað gerist fyrir þá sem eru vondir þegar þeir deyja samkvæmt trúnni? Hvernig á að útskýra það hvers vegna fólk var brennt á báli hér á Íslandi? Hvernig á að útskýra orð Biblíunnar sem eignuð eru Jesú um helvíti? Hvernig á að fylla upp í heimsmynd kristninnar án helvítis og djöfulsins?
Auðvitað er það eina rétta að upplýsa börnin og fræða þau um trúnna, hvað sé líklegast og hvað ekki þegar kemur að spámönnum eins og Jesú og draga ekkert undan þeim áhrifum sem trúarbrögðin hafa haft hér á Íslandi sem og erlendis bæði jákvæðu og öllu hinu neikvæða.
,,Vísindamaðurinn" kórónar svo þessa grein sína með því að tala um holl áhrif bænarinnar og segir meðal annars: ,,Flestir vanda sig þegar þeir biðja bænir og varast að biðja um það sem þeir eru ekki vissum að þeir vilji að rætist, því gvuð gæti tekið upp á því að bænheyra þá og þá er of seint að skipta um skoðun... Flestir eyða of miklum tíma í að skoða hvað þeir vilja raunverulega í lífinu, láta reka af reiðanum og enda margir á rangri hillu. Fyrir þá sem ekki trúa á gvuð, eða eru í vafa, getur bænin gert gagn sem leið til sjálfskoðunar..."
og kjaftæðið heldur áfram um stund.
Í fyrsta lagi þá sýna engar rannsóknir né skynsamleg rök fram á það að bænir virki, hvorki að barnslegar óskir þeirra uppfyllist eða að ástand manneskjunnar batni á nokkurn hátt. Í öðru lagi er sjálfskoðun án trúarbragða og bæna mun betri leið til að ná árangri en með þeim (og þess vegna skil ég ekki að hann sé að blanda bænum í það, plús það að ég hélt að þeir sem sérhæfðu sig í sálgreiningu væru ekki að bera á borð ímyndaðar skammtíma töfralausnir). Framþróun mannsins sýnir það hreinlega að um leið og sá trúaði hættir óskhyggjunni með bænum um betra líf, að þá fyrst fara hlutirnir að gerast. Þannig að Einar snýr þessu gjörsamlega á hvolf - sem er skrítið miðað við það að hann er geðlæknir sem hefur hópsálgreiningu sem sérsvið. Í þriðja lagi er staðreyndin hreinlega sú að í gegnum aldirnar hafa trúaðir (t.d. kristnir menn) einmitt alls ekki varið nokkrum tíma í það að spá í hvað þeir vilja raunverulega í þessu lífinu, heldur því sem þeir trúa samkvæmt trúnni að sé næsta líf ,,sælir eru fátækir, því þeirra er...trúin og eymdin?".
Hvaða Zyprexasjeik gleymdi þessi Geðlæknir/Sálgreinandi/Trúmaður að drekka áður en hann skrifaði þessa grein?
Já, gvuð býr í geðveikinni amma?
Efnisorð: Trú
Sólskinsfífl nútímans birti þann
12:53 f.h.
7 Ummæli:
Ég hef skrifað um þetta áður. Ef maður vill æfa knattspyrnu þá verður maður að gangast undir ákveðna formgerð sem stjórnar meira og minna hegðun manns. Leikmaðurinn þarf að vera á ákveðnum stað á ákveðnum tíma, hann þarf að gera ákveðnar æfingar aftur og aftur, hann þarf að fylgja sérstöku mataræði o.s.frv. Ef þessu er fylgt eftir hefur það ótrúlega góð áhrifa á líkamlega heilsu (með þeim fyrirvara að ekki sé farið út í algjört rugl). Það sem veldur er að líkaminn mótast af ákveðinni formgerð, reglum og verkefnum. Æfingin sjálf er góð, en oft á tíðum er það reglusemin og ritúölin sem eru jafnvel betri. Líkami okkar hefur gott af hreyfingu en einnig aga sem felst í að fylgja ákveðinni formgerð (æfingamynstri t.d.) Það sama gildir um andlega líðan.
Það sama gildir um trúariðkun eins og knattspyrnuiðkun. Líkaminn gengst undir ákveðna formgerð, reglur og siði (sem getur vissulega leitt til áráttu-þráhyggju eins og Freud benti á, en látum það liggja á milli hluta hér). Sá sem er trúaður les ritningartexta dagsins, mætir í kirkju á ákveðnum stað á ákveðnum tíma, hittir fólk (sem er mikilvægt því rannsóknir hafa sýnt fram á að félagsleg einangrun er jafnvel hættulegri en reykingar og það að vera í yfirvigt), fer með bænir sem eru jákvæðar og koma reglu á hugðarefni viðkomandi, sem og önnur ritúöl. Ótal rannsóknir hafa sýnt fram á að trúariðkun getur haft verulega góð áhrif á líkamlega og andlega líðan. Og spurningin er hvort fólk hafi ekki rétt á þessum iðkunum sínum ef það skaðar ekki samfélagið og fær það til þess að líða vel? Maður spyr sig.
AFO
Já við höfum rætt þetta áður.
Hvar eru þessar rannsóknir?
Það er rétt að það að hitta fólk kemur í veg fyrir félagslega einangrun, en það að fara í kirkju er ekkert merkilegra en að fara í bingó eða að fólk hittist almennt með því að fara í andaglas eða dansa regndans.
Sama má segja um að koma reglu á líf sitt ef að fólk á í vanda, þar er það reyndar þannig að flest allar aðrar aðferðir eru betri en það að ljúga að sjálfum sér í gegnum fáranlegar tilbúnar sögur barbara og sem betur fer búum við á tímum þar sem fjöldinn allur af meðferðum er í boði sem auðveldar lífið og ætti að koma í veg fyrir að fólk neyðist til að ganga veg ímyndanna þegar engin þörf er á. En að sjálfsögðu er fólki frjálst að trúa hverju sem það vill svo framarlega sem það skaðar ekki aðra og þar erum við einmitt komnir að punktinum, annars vegar að þessi blekkingarleikur vill oft eins og aðrir slíkir leikir fara út í geðveiki (eins og þú ýjar að hér að ofan og það er reyndar spurning á hvaða stigi hann fer út í geðveiki, er nóg að fólk hafi stjórn á ranghugmyndum sínum meðal annars fólk eða er hugmyndin sem slík um ímyndaðan vin til að tala við þegar maður er fullorðin ekki nóg?) og hins vegar það sem er mikilvægara að þeir einstaklingar sem hafa komið sér upp slíku hugmyndarkerfi hvort sem það er kristni, íslam, að trúa á stokka eða steina eiga að halda því fyrir sig en ekki troða því upp á börn og sérstaklega ekki ætlast til að slíku sé troðið upp á börn annarra - þ.e. trú á að vera einkamál sem hefur ekkert inn í skólana að gera, nema í formi fræðslu eins og sagnfræði. Ef að við höldum slíkum kerfum að börnum sem hafa ekki náð nægilegum þroska til gagnrýnar hugsunar að þá erum við í raun að búa til vandamál í stað þess að koma í veg fyrir það og það versta er að sú lygi sem verður til í formi trúarbragðana er ekki einungis lygi heldur felst einnig lygi í lyginni þegar að við neitum börnum um alla lygina og notum barnatrúnna um að Jesú hafi verið sonur guðs og góður maður þegar að hann var í besta falli jarðneskur maður sem almennt er talinn heimsendaspámaður (og þar með falsspámaður).
Staðreyndin er sú að það er fjöldi íhaldsamra manna og kvenna hér í Reykjavík (sem oftast er það fólk sem les Morgunblaðið), er til ofmikils ætlast þegar maður fer fram á það að vísindamaður í ,,andlegum" málum sé ekki að mæla með því að fólk troði í börnin sín trúarvitleysu vegna þess að það geti verið gott þó að ekkert sýni fram á það og þó að margar aðrar aðferðir séu mun betri (sé svo komið að barnið upplifi eitthvað á borð við óeðlilegan kvíða) og að þessi sami maður mæli með trúartroðslunni í skólum landsins? Er þá ekki alveg eins gott að kynna börnin bara strax fyrir eiturlyfjum, geta þau ekki verið kvíðastillandi og valdið ofskynjunum :)
... að sjálfsögðu ástarkveðja Bjarni Þór
En þá fara börnin öll til helvítis! Nei, feitur djókur. En aðeins um helvíti fyrst þú komst inná það hér í færslunni. Guðfræðingurinn Erasmus (sá hinn sami og átti í ritdeilu við Luther um frjálsan vilja) sagði eitt sinn um franska guðfræðinga sem tíðrætt var um helvíti og lögðu mikla áherslu á það í predikunum sínum: "þeir vita svo mikið um helvíti að þeir hafa augljóslega verið þar sjálfir". Skynsamir guðfræðingar gangast ekki við því að helvíti sé einhver staður með níu hringjum í miðju jarðar þar sem innst inni Satan bíður þess að pynta synduga menn. Þetta er myndrænn skáldskapur, sem hafði jú áhrif á sínum tíma á miðöldum og gerir enn í einhverjum deildum, en skynsemishyggjumenn innan kristinnar trúar gagnrýna slíka boðun.
Bingó, keila og önnur félagsstörf eru góð...alveg jafn góð og sunnudagskafi í kirkjunni, en bænin og kristin íhugun tel ég að sé öflugri en hið fyrrnefnda og ristir dýpra og eykur innsæi mannsins í sjálfan sig og lífið, þar til hann lifir fyrir ástina á Guði undir sjónhendingu eilífðarinnar og er það með ósnertanlegur af fallvöltum heimi stundlegra gæða. Má ég heyra AMEN!!!
Það er til fullt af aðferðum til þess að hjálpa fólki í dag já það er rétt. En ein af þeim er sú sem Lúther talaði hvað mest um "réttlæting í krafti trúar": trúin á Guð getur hjálpað þér, þú þarft bara að trúa. Sigurður Grétarson einn virtasti sálfræðiprófessorinn í dag talaði um þessa mikilvægu kenningu í útvarpið um daginn. Hann sagði þetta magnaða hugmynd, þrátt fyrir einfaldleika hennar, sem sálfræðin yrði einfaldega að horfast í augu við og viðurkenna. Sigurður er atferlissinni en hann lýsti engu að síður yfir undrun sinni á því að ekki skyldi gert meira úr þessari hugmynd og þá sétaklega af guðfræðingum. Það er ekki hægt að vaða áfram með gífuryrðum um að þetta og hitt sé þvæla, lygi og þessir og hinir barbarar sem þurfi á ímynduðum vin að halda. Eigum við ekki að leyfa rökræðulýðræðinu að blómstra og koma í veg fyrir ítroðslu. Að lokum þá var Jesús ekki heimsendaspámaður samkvæmt fimm djúhygglustu og bestu guðfræðingum heimsins í dag. Hann boðaði ekki endalok þessa heims í tíma og rúmi, heldur endalok og umbyltingu þess heims sem fólk á hans tíma lifi og hrærðist í og það var það sem skelfdi þá sem sátu að völdum. Ást, friður, kærleikur og himnaríki á jörðu (ekki bakvið skýin) og ekkert helvíti í líkingu við það sem Dante lýsti.
Kærleiks kveðja frá himneskum faðir AFO úr Laugarnesi.
Það er alltaf hægt að segja að einhver guðfræðingur sagði þetta og einhver guðfræðingur sagði hitt, en þetta virðast ekki vera þeir guðfræðingar sem hafa yfirhöndina í umræðunni. Nú veit ég ekkert hvorki um þennan Erasmus né hina fimm fræknu og vel má vera að þeir séu hinir vænstu menn með frjálslyndar skoðanir en það breytir því ekki að þegar við ætlum að kenna um líf Jesú í kristinfræði (sem er vægast sagt mjög á huldu) að þá verðum við að kenna það sem er líklegast en ekki eitthvað sem einhver ákveðin frjálslynd 5 manna elíta heldur fram... eða þá að kenna allar mögulegar útgáfur þ.e. að hann hafi verið heimsendaspámaður, frjálslyndur jafnaðarmaður, falsspámaður, hommi, feministi, ofstækismaður o.s.frv.
Þegar öllu er á botninn hvolft skiptir sem sagt engu máli hvað einhverjir fimm menn segja þegar almennt álit fræðimanna og presta er annað og þessi orð ,,ofur"guðfræðinganna virðast ekki hafa mikla vigt í reynd á presta. Svo að við lokum svo þessum hring, hvað segir það okkur um vitneksjuna á Jesú þegar svo ólík sjónarmið eru á lofti. Annars vegar meirihluti sem heldur því fram að Jesú hafi verið heimsendaspámaður og hins vegar aðrir sem segja hann frjálslyndan og enn aðrir sem kalla hann róttækan harðlínumann (meðal annars gegn hommum) og enn aðrir álíta hann hafa verið einn slíkan (að hann hafi verið samkynhneigður) - tja maður spyr sig og allt eru þetta sömu menn að grúska í sömu fáu heimildunum um Jesú. Ég vitna til orða úr pistli Steindórs ,,jafnvel þó hinn sögulegi Jesús hafi verið uppi fyrir 2000 árum sé ekki lengur um neinn sögulegan Jesúm að ræða. „Frummyndin er óafturkræf.” "
Lestu aftur greinina eftir Steindór: http://www.vantru.is/2008/05/21/13.00/
Eins má vel vera að ,,skynsemishyggjumenn" innan kristinnar trúar gagnrýni boðun helvítis en það er engu að síður staðreynd og klisjufrasar á borð við ,,við verðum að lesa bla bla í ljósi krists" er bara hlægilegt þvaður - má þá ekki lesa hitt og þetta í ljósi Hitlers, Stalíns og fleiri ómenna... þetta sé allt misskilningur.
Það er ekki hægt að vera alltaf með hentistefnu ,,þetta er myndrænn skáldskapur" þegar eitthvað í Biblíunni er ekki þægilegt og ætla svo að halda öðru fram sem einhverjum staðreyndum.
Þessir fræðimenn hafa ekkert fyrir sér í þessu nema sína eigin túlkun sem virðist ansi langt frá mörgum gjörðum og orðum Jesús sjálfs í Biblíunni og ekki eru heldur gjörðir fylgismanna hans næstu 2000árin til að ýta undir þessa byltingu í átt að frjálslyndi - þverrt á móti er það ,,auga fyrir auga", djöfulgangur í formi allskyns drápa á saklausu fólki, ítrekuð boðun guðsótta og heimsenda o.s.frv. Það að einhver skuli segja ,,bíðum nú hæg - lesum þetta aftur yfir og þá sjáum við að þetta var fínn kall" 2000 árum og miklu ógeði seinna er í senn grátlegt og hlægilegt.
Þá erum við aftur komin að aðalatriðinu, hvað ætti að kenna börnum um kristna trú í kristinfræðslu? Á að stroka út Biblíuna og sögu kristinna manna og benda á fimm manna elítu eða er betra að kenna það sem menn álíta almennt um Jesú og bakka það upp með þeirri blóðugu slóð sem kristnir menn hafa skilið eftir sig?
Hvað er það svo við bæn eða kristna íhugun sem ekki er hægt að ná fram með annarri íhugun/slökun eða öðru slíku? Ekki veit ég hvað það er og ef að engin getur sýnt fram á neitt annað með beinum rannsóknum eða sönnunum af hverju ekki þá að sleppa milliliðnum sem er trúin á hindurvitni og öll hin dellan?
Réttlæting í krafti trúar er svo enn punch-line-ið. Sú réttlæting þarf þá væntanlega ekki að vera í krafti trúar á Jesú, hún getur allt eins verið í krafti trúar á jólasveininn og ætlar einhver að segja mér að það geti bætt ástand fólks eða sé heilbrigt :)
Raunsæ skynsemiskveðja, Bjarni Þór.
Í guðfræði eru stefnur og straumar og menn eru auðvitað ekki sammála um allt, en er það ekki einmitt til marks lifandi fræðigrein? Í grunninn eru menn sammála um þann frið og kærleika sem kristur boðaði, þó svo að þeir deili um frjálsan vilja, syndina, hinn sögulega Jesú, upprisuna og sitthvað fleira. Það er að vissu leyti rétt og að vissu leyti rangt að þessir guðfæðingar hafi ekkert fyrir sér nema sína eigin túlkun. Rétt að því leyti að hver og einn þarf að lesa textann og mynda sér sína eigin skoðun; rangt að því leyi að hér er ekki um einhverja geðþótta túlkun vegna þess að hún þarf alltaf að vera studd með vísunum í biblíuna og skynsamlegum rökum. Þegar kemur að upprisunni þá er margt merkilegt í gangi innan guðfræðinnar. Gotthold Ephraim Lessing sagði að hann hefði ekki séð upprisuna með eigin augum og gæti því ekki trúað á hana og sérstaklega verður þessi sögulega gjá til vandræða þegar ekkert slíkt hafi gerst á hans tíma. Og ví ætti hann þá að trúa? David F. Strauss og Rudolf Bultmann halda því fram að ekki sé hægt að trúa á kraftaverk eins og upprisu holdsins á okka vísindlegu tímum og leggja því ekki áherslu á upprisuna sem "hlutlægan kraftaverk-atburð" heldur sem huglæga sköpun vitundarinnar". Upprisa er því að þeirra mati gosögn en engu að síður það mikilvægasta í kristninni sem kjarni trúarinnar á predikunina sem uppljómar. Það gefur auga leið að hér er um ósögulegan Jesú að ræða. En þá kemur Karl Barthog segir nei nei nei við slíkum tilvistarlegum og huglægum túlkunum sem hefði enga skírskotun til sögunnar. Hann segir að hin opna gröf taka af öll tvímæli um upprisuna og sýni raunar fram á að þarna sé ekki um að ræða huglæga goðsögn heldur atburð sem sett hefur rækilega mark sitt á söguna. En Barth var þó ekki á því að upprisan væri þar með orðinn að rannsóknarefni fyrir sagnfræðinga. Hann segir að Páll postuli og fleiri hafi ekki kallað eftir "samþykkt á vel staðfestri sagnfræðiskýrslu" heldur "ákvörðum um að trúa". Sagnfræðin vinnur út frá líkum, eins og þú bendir á,en samkvæmt Barth er hún einmitt þess vegna gagnslaus þegar kemur að einstökum atburðum eins og upprisunni. Sagnfræðileg rannsókn getur ekki réttlætt slíka trú, og að sama skapi getur slík trú ekki verið háð tímabundnum niðurstöðum sagnfræðirannsókna. Enn og aftur er Barth með svolítið flottann vínkil. Þetta er bara brot af þeim röræðum sem eiga sér stað og er það af hinu góða. Eða finnst þér það ekki?
Kærleikskveðja frá heilögum faðir AFO úr Laugarnesi.
OK, fínt hjá þessum köllum að segja að þetta og allt í lagi fyrir þá að geta sannfært sjálfa sig um eitthvað á þá leið að ,,þó að þetta kunni ekki að vera sagnfræðilega rétt að þá ætlum við samt að trúa því" - en þá er líka fínt að þeir haldi dauðataki í þessa vitleysu sjálfir og séu ekki að þröngva þessari skoðun upp á aðra og sérstaklega ekki að börnum um að þetta hafi allt saman gerst.
Nú ef að Barth álítur að upprisan hafi átt sér stað að þá lendir hann aftur í vandræðum með það hvaða frásögn úr Nýja Testamentinu hann á að trúa (sbr. http://www.vantru.is/2007/04/08/08.13/)
Þú segir: ,,hér er ekki um einhverja geðþótta túlkun vegna þess að hún þarf alltaf að vera studd með vísunum í biblíuna og skynsamlegum rökum"
En vandamálið er einmitt það að þessi frumheimild sem stuðst er við er örugglega með verri frumheimildum sem hægt er að finna, yngstu guðspjöllin skrifuð áratugum eftir dauða Jesú. Það fyndna er svo það að eftir því sem heimildirnar verða eldri því ýktari verður sagan og nánast staðfesta hversu miklar líkur eru á því að þetta sé þvættingur frá upphafi til enda (sbr. um upprisuna sjá sömu færslu, myndina/súluritið ,,óvenjulegir atburðir í upprisunni" sjá: http://www.vantru.is/2007/04/08/08.13/ )
Varðandi friðinn og kærleikann þá má vel vera að einhver hópur guðfræðinga sé sammála um það, en þegar horft er til stefnu kaþólsku kirkjunnar, kirkjudeilda í Afríku og vinsælustu kirkjudeilda og sjónvarpspredikara vestanhafs að þá er raunin víðsfjarri því - þar eins og víða annars staðar er það heimsendaspámaðurinn sem dreginn er upp og sá er hvorki friðelskandi né kærleiksríkur og þá skiptir litlu máli hvort að til séu bækur á söfnum eftir guðfræðinga þegar stór hluti fólksins er ólæs eða les sama og ekki neitt en fer í kirkjur og sér eða heyrir messur í útvarpi og sjónvarpi. Sama má stundum segja um þjóðkikrjuna og presta hennar (sem eru alls ekki einsleitur hópur) sem draga upp úr hatti Biblíutilvitnana sorgleg ummæli þegar henni hentar t.d. varðandi mannréttindi samkynhneigðra.
Niðurstaðan er enn sú sama: Við getum ekki boðið börnum landsins upp á þá kennslu í kristnumfræðum eða trúarbragðafræðum sem hingað til hefur tíðkast. Börnin eiga rétt á því að vita sannleikann og ef að sannleikurinn er ekki allur í boði (eins og nánast undantekningarlaust á við t.d. um líf Jesú) að þá eigum við að segja nákvæmlega það og taka svo fram hvað fræðimannasamfélagið sé sammála um og aðrar stefnur og strauma - trúboð eða beinlínis lygi um eina sanna sögu Jesú sem við getum ekki staðfest sem hingað til hefur tíðkast er ekki boðleg og þá gefur auga leið að sagnfræðingar eru betur fallnir til hlutlausrar kennslu í grunnskólum en prestar eða guðfræðingar (þó eflaust megi finna einhverja þar innan borðs sem gætu verið hlutlausir og haft það í sér að segja eins rétt frá og mögulegt er).
Varðandi bænir á borð við faðir vorið og svo áróðursþulu á borð við trúarjátninguna að þá hafa börn ekkert með það að gera að læra utanbókar (heilaþvottur) einhverjar fullyrðingar beggja sem eru ekki byggðar á nokkrum rökum og beinlínis hræða börn gagnvart ,,hinu illa" ef að þau trúa (sem þau gera ef þau fara með foreldrum sínum eða kennurum og hlusta á aðra manneskju með þeim þ.e. ,,prest"), því börn hafa ekki skilning á gagnrýni hugsun á svo háu stigi, enda hvers vegna ættu þau að efast um gjörðir kennaranna sinna sem kenna þeim allt í skóla og foreldranna sinna sem bæði kenna þeim allt og þau elska.
Ástar og sannleikskveðja frá hinum gagnrýnisþenkjandi Bjarna Þór.
Skrifa ummæli
Gerast áskrifandi að Birta ummæli [Atom]
<< Heim